Terug naar de roots

of: Hoe de Kever terug in de familie kwam...

Dit is een verhaal over de tijd waarin een slaapsysteem nog bed heette - of stromatras, de vitamineadviseur groenteboer en Jan-Peter en André, nu beter bekend als "Balkenende" en "Rouvoet", opgroeiden. Een tijd die voor mij in een ver verleden ligt.

Het was de tijd waarin mijn ouders hun gezin stichtten en een kruidenierswinkeltje begonnen. In 1953, in een gehucht in Zeeuws-Vlaanderen dat luisterde naar de naam Boeregat. Het maakte deel uit van de gemeente Hoek, en bestond uit misschien honderd huizen, op en onderaan de dijk, omgeven door boerenland. De plaatsnaam Boeregat werd door sommige inwoners als weinig flatteus ervaren, wat ze er toe bracht om als afzenderwoonplaats op brieven en kaarten "Willemskerkepolder" te schrijven, de polder waar het in lag. Een oom in de familie informeerde dan ook steevast meesmuilend: "Hoe is het in Boerekolder?".


De winkel van mijn ouders


Mijn moeder werkte in de winkel. Links in beeld een tante uit Canada op bezoek!

Behalve het kruidenierswinkeltje van mijn ouders telde dit dorpje nóg twee piepkleine kruidenierswinkeltjes, een bakker en een melkboer. Ze brachten de producten nog met de fiets en later met de brommer rond.


Van mijn vader is een foto bewaard waar hij met een Berini poseert, met achterop een grote rieten mand.

Het autoloze dorp kreeg regelmatig gemotoriseerd bezoek. Van de dokter, die zijn ronde deed en van allerlei vertegenwoordigers. "Van de Red Band", "van de Verkade" of "van de Persil" zoals mijn moeder ze noemt. De vertegenwoordigers verkochten rechtstreeks aan de winkeltjes in het dorp. Niet veel later kwamen de eerste Duitse toeristen, waaronder dames die ongeneerd naar "Camelia's" vroegen. Dat bleek maandverband te zijn, ontdekte mijn moeder. Soms pakten ze zomaar zelf dingen in de winkel, want ze waren al vertrouwd met het fenomeen supermarkt. Mijn moeder vond het maar brutaal in het begin.

Het was de bakker die de eer te beurt viel de eerste automobilist van het dorp te zijn. Hij kocht er zelfs later een luxe wagen bij. Mijn ouders volgden enige tijd later met een tweedehands Volkswagen Kever, vooral om de boodschappen mee rond te brengen. Ook bracht mijn vader soms mensen naar de dokter of het ziekenhuis, want een bus stopte er niet, daar in Boeregat.

Het moet de bakker hoog gezeten hebben, dat mijn ouders zo snel zijn auto-monopolie doorbraken. Mijn moeder heeft het geweten, toen ze iets aardigs over de nieuwe auto van de bakker zei: "Dat moet heerlijk rijden, zo'n nieuwe wagen." Het antwoord volgde prompt: "Ja, maar dat kan jij niet weten, want je hebt nog nooit in een nieuwe gezeten." Het was dezelfde man die wel eens een oud brood tussen een grote bestelling broden van een gezin stopte. En meer van dat soort dingen. De bakker was niet alleen jaloers, het was een rotvent. "Schande dat ik het zeg", placht mijn nu 80-jarige moeder erachteraan te zeggen, als ze dit soort herinneringen ophaalt. De man wist zelfs een keer het boze in mijn moeder op te roepen - een hele prestatie! Onze Kever had een slechte kwaliteit lak, en was daarmee een makkelijke prooi voor hem: "Je man mag zijn autootje wel eens poetsen!" Toen mijn moeder echter een keer de kapotte mand op zijn fiets zag - in het dorp bezorgde de bakker gewoon nog met de fiets - kon ze hem een koekje van eigen deeg geven: "Dan mag jij je mand wel eens maken!" Nee, er ontstond niet echt een automobiele verbroedering tussen de eerste twee autobezitters van Boeregat.




Van onze eerste auto's, allebei Kevers, is niet veel bewaard gebleven. Een handvol foto's en de rekening van de eerste. Het tweedehandsje kostte bij de garage 3643 gulden, maar daar was wel een volle tank à FL 18,= inbegrepen!



De eerste Kever, de RP-84-62, kwam in het gezin na de geboorte van mijn broer, in mei 1958. Mijn vader haalde er mijn moeder en zijn kersverse zoon mee op uit het ziekenhuis.


Een kleurenfoto was nog best bijzonder in die tijd. Deze heeft iets heel speciaals. Niet alleen staat mijn broer er leuk op, het is ook nog eens een bijzondere compositie, zo tussen het hooi en die Kever op de achtergrond. De lichtval op het autootje vind ik magisch!

Een jaar later haalde mijn moeder ook haar rijbewijs, wat uitzonderlijk vroeg was voor een vrouw in die tijd. Ze nam mijn zussen en mijn broer geregeld mee in de auto. De meiden in de op de achterbank en in de "kattebak" - een soort open kofferruimte achter de achterbank - mijn broer op een bedje, veilig in een grote open kartonnen verpakkingsdoos uit de winkel, waar WC-rollen in gezeten hadden. Een soort Maxi-Cosi avant la lettre...


Mijn moeder achter het stuur, de twee koppies die ons vanaf de achterbank aankijken zijn mijn beide oudste zussen! Volgens mijn moeder is deze foto op een zondag, na het kerkbezoek gemaakt. Meestal reed mijn moeder dan.

Mei 2008. Vijftig jaar na de komst van de eerste Kever in onze familie rijdt de jongste zoon, schrijver dezes, bouwjaar 1967, naar Zeeland. In een Volkswagen Kever, bouwjaar 1966.



Kever in het Zeeuwse land


Trotse Keverbezitter. Ik heb hem nog geen twee weken en heb me nog maar net vertrouwd gemaakt met de bijna ontroerend eenvoudige autotechniek van ruim veertig jaar geleden.

Eenmaal bij mijn moeder aangekomen - die nog van niets weet - nodig ik haar uit een eindje te gaan rijden. We lopen naar de auto. "Kijk daar staat nog een Kever. Waar staat jouw auto?" vraagt ze. Ik zeg: "Stop maar, we zijn er al." Haar mond valt open als ze beseft dat ik geen grap maak. De Zeeuwse Nuchterheid brengt haar snel weer op de been: "Wat móet je daar nou mee?!" roept ze uit. Ik ken mijn moeder al een tijdje, dus had ik het gedecideerde "Rijden!" al voor in de mond liggen. Ik houd het portier voor haar open, ze stapt in. Er volgen nog een paar keer "goh" en "nou". Ik start het wagentje. "O, wat maakt die een herrie zeg!" zegt mijn moeder en krimpt een beetje ineen, terwijl ik van het typische luchtgekoelde Kevergeluid geniet. Voor mij als sentimentele beroepsnostalg is dit een reis in de tijd. Voor mijn moeder is het een rit in een oude auto. Gekocht door een zoon, die al een auto heeft. Een ongekende verkwisting!


Mijn moeder weer in een Kever

We rijden door het Zeeuwse land, langs groene wegen, op weg naar het pittoreske Veere. Ik doe nog een doorzichtige poging. "Hoe vind je het om precies vijftig jaar later weer in een Kever te rijden?" vraag ik, terwijl ik het spillerig dunne pookje met gestrekte arm naar de vierde versnelling breng. "Ja. Het waren héle degelijke wagens. Hij heeft ons nóóit laten staan." zegt ze met nadruk. Daar is het, een welgemeend compliment aan een legendarisch stuk automobiele familiegeschiedenis! Ik leun zielsgelukkig achterover in het vinyl. "Maar zo'n dashboard hadden wij niet hoor. En het stuur was ook anders."


Nog een paar foto's uit de oude doos:


De Kever hield zich kennelijk ook tijdens de strenge winter van '63 goed.


Door het hebben van een eigen winkel was er weinig vrije tijd. Die brachten mijn ouders nog wel eens door met vrienden, zoals hier tijdens een bezoekje aan de Keukenhof in april 1960.


of in juli 1961 aan het Atomium in Brussel. Parkeren voor de deur!


Ai, aan deze foto wordt mijn moeder minder graag herinnerd. Niet dat het niet gezellig was om op stap te zijn met de dochters, mijn broer en de buurkinderen, maar omdat ze per ongeluk de handrem er op liet staan tijdens het rijden. Het ging ongelofelijk stinken maar verder heeft de Kever het overleefd...